Trắc địa bản đồ là một nhánh chuyên ngành của trắc địa công trình , tập trung vào việc thu thập, xử lý và thể hiện thông tin không gian địa lý để xây dựng các loại bản đồ phục vụ cho nhiều mục đích khác nhau như quy hoạch, xây dựng, quản lý đất đai, quốc phòng, và phát triển kinh tế – xã hội. Để tìm hiểu thêm về Trắc Địa Công Trình anh, em Kỹ sư có thể tham khảo bài viết Trắc Địa Công Trình là gì? của trung tâm.
Dưới đây là nội dung phân tích đầy đủ về Trắc địa bản đồ bao gồm những gì:
Khái niệm Trắc Địa Bản Đồ
Trắc địa bản đồ là quá trình đo đạc, thu thập dữ liệu địa hình, địa vật, biên giới, ranh giới,… và biên tập thành bản đồ theo hệ tọa độ quy chuẩn. Bản đồ có thể là bản đồ giấy, bản đồ số (GIS), bản đồ 3D…

Các thành phần chính trong trắc địa bản đồ
Khảo sát – đo đạc thực địa
Đo các yếu tố cơ bản như: địa hình, độ cao, ranh giới hành chính, thủy văn, thổ nhưỡng, hiện trạng sử dụng đất, công trình hiện hữu…
Sử dụng các thiết bị như:
- Máy toàn đạc điện tử
- Máy định vị GPS/GNSS
- Flycam (drone) để chụp ảnh địa hình từ trên cao
- Thiết bị đo sâu đối với vùng ven biển, sông hồ
Lưới khống chế
Lưới khống chế trắc địa là hệ thống các điểm có tọa độ và cao độ xác định, được dùng làm cơ sở cho việc đo đạc chi tiết.
Gồm 2 loại:
- Lưới khống chế tọa độ: để xác định vị trí điểm theo mặt bằng.
- Lưới khống chế độ cao: để xác định cao độ các điểm.
Đo vẽ chi tiết
-
Đo chi tiết các yếu tố địa vật: đường, nhà, cây, ao hồ, sông ngòi, ruộng đất,…
-
Dữ liệu được xử lý bằng phần mềm chuyên dụng như AutoCAD, MicroStation, Civil 3D, MapInfo, ArcGIS…
Biên tập bản đồ
Tạo bản đồ theo tỷ lệ nhất định: 1/500, 1/1000, 1/2000, 1/10000,…
Bản đồ có thể chia theo loại:
- Bản đồ địa hình (contour map)
- Bản đồ địa chính
- Bản đồ hiện trạng sử dụng đất
- Bản đồ hành chính
- Bản đồ chuyên đề (nông nghiệp, giao thông, quy hoạch…)
Kiểm tra – nghiệm thu – bàn giao sản phẩm
-
Kiểm định độ chính xác theo tiêu chuẩn kỹ thuật nhà nước (TCVN).
-
Sản phẩm có thể là bản đồ giấy, bản đồ số, mô hình 3D, hoặc dữ liệu GIS có thể tích hợp vào các hệ thống quản lý đất đai và quy hoạch.
Ứng dụng của trắc địa bản đồ
Lĩnh vực | Ứng dụng thực tế |
---|---|
Xây dựng & quy hoạch | Lập bản đồ địa hình, khảo sát nền móng, phục vụ thiết kế công trình. |
Quản lý đất đai | Lập bản đồ địa chính, xác định ranh giới đất, phục vụ cấp sổ đỏ. |
Giao thông | Thiết kế và định hướng các tuyến đường, cầu, hầm… |
Quốc phòng & an ninh | Bản đồ quân sự, bản đồ chiến lược khu vực trọng yếu. |
Nông nghiệp & lâm nghiệp | Bản đồ canh tác, thổ nhưỡng, rừng, thủy lợi. |
Môi trường | Bản đồ phân tích địa chất, nguy cơ sạt lở, xói mòn, ngập lụt. |
Đo đạc địa chính là một chuyên ngành ứng dụng cụ thể thuộc lĩnh vực trắc địa bản đồ, có phạm vi hẹp hơn và mục tiêu cụ thể là quản lý nhà nước về đất đai. Trong khi đó, trắc địa bản đồ bao quát rộng hơn và có thể ứng dụng trong nhiều ngành như giao thông, thủy lợi, quy hoạch đô thị, quân sự, môi trường.
Đo đạc địa chính có mục đích phục vụ cho quản lý đất đai, đăng ký quyền sử dụng đất, cấp sổ đỏ, giải quyết tranh chấp ranh giới, quy hoạch và chuyển đổi mục đích sử dụng đất.
Các công việc trong đo đạc địa chính gồm:
-
Xác định ranh giới thửa đất ngoài thực địa.
-
Thành lập hoặc cập nhật bản đồ địa chính theo đúng hệ tọa độ quốc gia.
-
Lập hồ sơ địa chính, trích đo phục vụ cấp GCNQSDĐ (sổ đỏ).
-
Đo đạc phục vụ thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng.
-
Đồng bộ dữ liệu với hệ thống thông tin đất đai (VLIS, QLĐĐ cấp huyện/tỉnh).
Học viên có thể tham khảo chi tiết Khóa Học Đo Đạc Địa Chính tại đây.